صراط مستقیم
- جن جا ظاهر صحيح، باطن ڪارا آهن، مذهب ۾ فتنو آهن، ابليس جا خليفا آهن.
حديث: جاهل عالم کان ڊڄو ۽ بچو، جنهن جي زبان عالم ۽ دل جاهل يعني ڪارو هجي.
- باطن صحيح پر ظاهر خراب. انهن کي مجذوب، معذور، سڪر ۽ منفرد چوندا آهن.
عشق ۾ عقل هي نه رهي تو حسابِ حشر ڪيا؟ (ترياقِ قلب)
مذهب لاءِ پريشاني، پر الله جي قرب ۾ هوندا آهن. پر وڌيڪ مرتبو حاصل نٿا ڪري سگهن بامرتبه تصديق نقاليه زنديق. انهن صدر ايوب، بي نظير ۽ نواز شريف جهڙن کي انهن جي حڪومتي دور ۾ ڏنڊا هنيا ۽ گاريون ڏنيون. توهان ڪنهن صاحبِ اقتدار کي ڏنڊا هڻي ڏيکاريو، يعني اهو صرف انهن جي ذات تائين محدود آهي ٻين جي لاءِ نه آهي.
- ظاهر صحيح باطن به صحيح. ظاهري عبادت کان علاوه قلبي عبادت ۾ به هوندا آهن. انهن کي عالمِ رباني چوندا آهن. اهي ئي منبرِ رسول ۽ دين جا وارث هوندا آهن ۽ جڏهن ڪنهن جو ظاهر ۽ باطن هڪ ٿي ويندو آهي ته ان کي الله جو نائب چوندا آهن. جيڪڏهن خواب ۾ يا روحاني طور تي حج ڪندو آهي ته ظاهر ۾ به ان جو درجو ملندو آهي، بلڪه ظاهري حج کان تمام وڌيڪ. روحن جي نماز ظاهري نماز واري حيثيت رکندي آهي، بلڪه ڪيتروئي وڌيڪ. جيڪڏهن ظاهر ۾ نماز پڙهندو آهي ته باطن ۾ به ان جي نماز معراج بڻجي ويندي آهي، اهي ئي ماڻهو آهن، جن جا جسم هِتي، روح هُتي، فقر جي کاتي ۾ انهن کي معارف به چوندا آهن. جڏهن ته عاشق لاءِ رب جو ديدار ئي ڪافي آهي. ڪجهه ماڻهو چوندا آهن ته ديدار ٿي ئي نٿو سگهي پر هي ديدار وارو علم حضور کان شروع ٿي چڪو آهي. بقول امام ابو حنيفه: ”مون نوانوي (99) ڀيرا رب کي ڏٺو آهي“. بايزيد بسطامي چوي ٿو: ”مون ستر (70) ڀيرا رب جو ديدار ڪيو آهي“. ديدار انا لطيفي سان ٿيندو آهي، ۽ توهان انا جي تعليم ۽ ذڪر کان اڻ ڄاڻ آهيو.
ترجمي معلومات
ھي ترجمي برادريءَ جي مدد سان تيار ڪئي وئي آھي ۽ درستگي ۽ اصل متن سان مطابقت کي يقيني بڻائڻ لاءِ ان جي تصديق ضروري آھي۔